Reo
Ko tēnei mea te whakataukī he kīanga taketake nā te iwi Māori. He kōrero tēnei nā tētehi rangatira o uki, e hia whakatupuranga, e hia rau tau hoki i mua. He nui ngā whakataukī i takina tuatahitia i tētehi wā whakahirahira, i tētehi huinga whakahirahira o mua.
Ka whakatinana te whakataukī i ngā mātāpono, te whakaaro nui, te koi o te hinengaro, me ngā whakaaro mātau o ngā tāngata whenua. Ka whakakākahutia ki ngā tohu me ngā kupu whakarite taketake, nō te taiao hoki te nuinga, ā, he iti te kupu, he nui te kōrero.
He kaha te whakamahinga o te whakataukī ki te whaikōrero me te haka hei whakaaweawe i te hunga whakarongo, ā, hei whakamaharatanga hoki - i ētehi wā he māmā, i ētehi wā he mārō - ki ngā whanonga i paitia rā e ō tātau tūpuna.
Mehemea e mōhiotia ana ko wai te tūpuna nāna nei te kōrero, ka kīia he ‘whakatauākī’. Ki te kore e mōhiotia nā wai te takinga tuatahi o te kōrero, ka kīia tēnei he ‘whakataukī’.
Whakataukī / Whakatauākī

“Ngāti Pūkenga, takamua, takamuri.”

“Ngāti Pūkenga, hamuti wera.”
“Ngāti Pūkenga, niho tetē.”
