Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, header strip left Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, header strip right
Ngāti Pūkenga Iwi, Image alt des
Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, hero image divider

Te Kaupapa

He whakapapa motuhake tō Ngāti Pūkenga, arā ehara tātau i te hua o tētehi kāwai kotahi, tētehi waka kotahi rānei pērā me ētehi atu iwi. He huhua ō tātau ingoa, he nui ō tātau whenua mai i tētehi taha o te motu ki tētehi. 

I heke mai tātau i ngā kāwai o ngā rangatira nui, o ngā toa rongonui nāna nei i whawhai mō te oranga o tō tātau iwi, o ētehi atu hoki. I whakawhiti tātau i te Moana a Kiwa, me ngā moutere nei o Aotearoa hei manaaki i te tono a ngā karangamaha, a ngā whakauru hoki. Nā te moe tahi, nā te noho tahi tātau i piri ai, i tata ai, kia mau tonu ai ngā whakaurunga, kia whiriwhiria tahitia ai ngā kāwai whakapapa mō āke.

Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, te kaupapa image divider

He timo kōrero

He Pākiki Hautoa

Kāore tō tātau kōrero e tīmata i Tauranga Moana, i Aotearoa hoki rā.

Ngāti Pūkenga

Ka haere te wā, ka whanake te tuakiri o te iwi i runga i ngā wero hou, ngā āheinga hou, ngā tāngata hou me ngā wāhi hou ka rokohanga. Ka toro te whakapapa o Ngāti Pūkenga i tētehi taha ki tētehi taha o te moana nui rawa o te ao, ā, koia te whatunga tahitanga o ngā aho maha: he aho whakapapa, he aho tōrangapū, he aho tangata.

Hekenga

He huhua ngā hekenga o ngā waka, ngā hūnukuhanga o ngā iwi o te Moana nui ki Aotearoa, i te roanga o wō tātau hītori.

Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, quick facts background koru Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, quick facts image divider
Ngāti Pūkenga Iwi, Tātai Kōrero, Te Tua Uriuri era

Te Tua Uriuri

Ko ngā rā o te mana tupua, o te āhua whitiwhiti, o te mīharo.

Ngāti Pūkenga Iwi, Tātai Kōrero, Te Tua Whakatere era

Te Tua Whakatere

Ko ngā rā o te whakawhiti moana nui, o te pōkai whenua, o te tere ki Aotearoa.

Ngāti Pūkenga Iwi, Tātai Kōrero, Te Tua Whakaheke era

Te Tua Whakaheke

Ko ngā rā o te panoni, o te rerekē haere, o te whanawhana.

Tātai Kōrero

Tirotirohia te pātaka kōrero nei. Kua whakarōpūhia ngā kōrero ki ngā putunga e 3.

Te Tua Uriuri - ko Hawaiki, i mua i te hekenga ki Aotearoa.

Te Tua Whakatere - ko te hekenga o Mataatua me Te Arawa ki Aotearoa, noho ai.

Te Tua Whakaheke - ko te taenga o te Pākehā ki Aotearoa, tae noa mai ki tēnei rā.

Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, tātai kōrero image divider

Nohoanga

E whakauru ana mātau i ngā kāinga e 6 o Ngāti Pūkenga, kia whai wāhi ai ērā i noho tuatahi ai ki Aotearoa, me ērā o ina tata nei.

Ngāti Pūkenga Iwi, Ahi Kā, Ōwhakatoro kāinga

Ōwhakatoro

Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, Ahi Kā Kāinga image base graphic
Ngāti Pūkenga Iwi, Ahi Kā, Matatā & Manawahē kāinga

Matatā & Manawahē

Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, Ahi Kā Kāinga image base graphic
Ngāti Pūkenga Iwi, Ahi Kā, Ngāpeke kāinga

Ngāpeke

Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, Ahi Kā Kāinga image base graphic
Ngāti Pūkenga Iwi, Ahi Kā, Pakikaikutu kāinga

Pakikaikutu

Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, Ahi Kā Kāinga image base graphic
Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, ahi kā image divider
Ngāti Pūkenga Iwi, wahi alt des

Wāhi

Tirotirohia haeretia i konei i runga i te rere o te wairua, āta kimihia rānei ngā wāhi tapu o te hītori o Ngāti Pūkenga. Whakawhānuitia tō tirohanga ki te Moana a Kiwa, whakawhāititia rānei ki ngā pā ahi kā, ngā awa rānei i Aotearoa nei.

Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, wāhi image divider

Reo

Waiata

E kimi āwhina ana koe ki te ako i ngā waiata o te rohe? Waiho mā mātau te huarahi e whakawātea. He whitiata, he rikoata waiata hoki ā mātau māhau. Pānuitia ngā kōrero o ngā waiata me ngā kupu.

Whakataukī / Whakatauākī

E hiahia ana koe ki te whakareka i tō ao ki ngā whakataukī me ngā kupu whakarite? Kei konei ētehi ki te āwhina i a koe.

Tauparapara

E hiahia ana koe ki ētehi kōrero poto ki roto i tō pūkoro? He huhua ngā kīwaha a te iwi Māori mō ngā āhuatanga katoa. Kuhuna ki tō kete kōrero!

Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, reo section background koru Ngāti Pūkenga Iwi, Kāinga, reo section image divider

Kete Ako

E kimi ana koe i ētehi atu ngohe ako, he mea whakaawe rānei, e hiahia ana rānei ki te tirotiro i ngā mahi a ētehi atu hei ako i ngā kōrero o Ngāti Pūkenga. Tirohia ngā whārangi me ngā hononga kei raro nei.
Ngāti Pūkenga Iwi, Ahi Kā, Kaiako kāinga

He kaiako e kōrero ana mō ā rātau akoranga, me te āhua o tā rātau tirotiro haere ki ō rātau wāhi ako.

Ngāti Pūkenga Iwi, Ahi Kā, Kohinga Pepa-mahi kāinga

He kohinga o ngā pepa-mahi me ngā pdf katoa kei te pae tukutuku nei.

Ngāti Pūkenga Iwi, Ahi Kā, Whakaaturanga Kaiako kāinga

He wāhi e whakaaturia ai ngā whakaahua o ngā mahi a ngā kaiako me ngā ākonga.